Tweede coronagolf remt verdere stijging aandelen

Zorgen over economisch herstel
Het aandelenherstel sinds het dieptepunt in maart, werd in de eerste twee maanden van het derde kwartaal voortgezet. Amerikaanse aandelenmarkten wisten zelfs nieuwe recordhoogtes te bereiken. Het ruime monetaire en fiscale beleid van centrale banken en overheden ondersteunde nog steeds de aandelenmarkten. Daarnaast boden positieve nieuwsberichten omtrent een vaccin beleggers hoop op een snel herstel van de economie.

In september werd een deel van de opgebouwde koerswinsten echter weer ingeleverd. Twijfels over de herstelkracht van de wereldwijde economie vanwege wisselvallige economische cijfers en de alsmaar oplopende corona-besmettingen (en bijbehorende lockdown maatregelen door overheden) deden de beleggers besluiten wat risico van tafel te nemen. Europese rentes daalden het derde kwartaal vanwege zorgen over het economische herstel en de verwachting voor extra maatregelen door de Europese centrale bank (ECB).

Macro-economische cijfers toonden een gemengd beeld. De detailhandelsverkopen in zowel Europa als de Verenigde Staten belandden weer op pre-corona niveaus. Daarnaast bleven Amerikaanse inkoopmanagerindices wijzen op een sterk herstel van de Amerikaanse economie. Cijfers over de industriële productie toonden echter aan dat deze nog achterblijven. De Europese inkoopmanagerindices voor de maakindustrie kwam in het derde kwartaal weer onder de 50 wat duidt op een economische krimp in deze industrie.

Geopolitiek
De Europese leiders kwamen medio juli tot een akkoord over het EU herstelfonds: de totale omvang van het fonds bedraagt €750 miljard (€390 miljard giften/subsidies, €360 miljard leningen). Ook werd een akkoord bereikt over de Europese begroting voor 2021-2027. Deze akkoorden dienen nog goedgekeurd te worden door het Europese parlement.

In Amerika konden de Republikeinen en de Democraten, ondanks veelvuldige onderhandelingen, geen overeenstemming bereiken om het omvangrijke fiscale steunpakket voor Amerikaanse bedrijven en huishoudens dat eind juli afliep te verlengen.

De spanningen tussen China en de Verenigde Staten liepen verder op. Beide landen dwongen elkaar tot de sluiting van één van hun consulaten. Daarnaast werden sancties over en weer opgelegd aan een aantal Chinese en Amerikaanse officials en kondigde President Trump aan dat het gebruik van de Chinese apps TikTok en WeChat in Amerika per medio september verboden zou worden.

Met betrekking tot de Brexit is er weinig vooruitgang geboekt in de onderhandelingen waarmee een harde Brexit een stap dichterbij lijkt te komen.

Centrale banken
De Amerikaanse centrale bank (Fed) kondigde aan dat ze haar inflatiebeleid voortaan zal baseren op de gemiddelde inflatie over een langere periode. Daarbij zal de Fed toestaan dat de inflatie in economisch betere tijden boven de 2% uitkomt na periodes waarin deze onder de doelstelling is gebleven. Het gevolg hiervan is dat de Fed langer een ruim monetair beleid zal voeren dan voorheen. De voorzitter van de Amerikaanse centrale bank stelde ook dat de Amerikaanse economie weliswaar sneller aan het herstellen is dan verwacht, maar dat de weg naar herstel nog lang en onzeker is. Hij herhaalde dat er meer overheidssteun nodig is om de economie vlot te trekken.

Net als de Amerikaanse centrale bank spoorde ook de Europese centrale bank (ECB) politici aan tot meer fiscale stimuleringen. Het ECB beleid bleef ongewijzigd ondanks de daling van de Europese kerninflatie tot onder de 0%. Vanwege de verslechtering van de economische omstandigheden en de lage inflatie is de verwachting dat de ECB in het vierde kwartaal met extra maatregelen zal komen zoals bijvoorbeeld de uitbreiding van het PEPP (Pandemic Emergency Purchase Programme) opkooprogramma.

Stijging aandelen en obligaties
Aandelen maakten net als in het vorige kwartaal een deel van de flinke verliezen in het eerste kwartaal van dit jaar goed. In de Verenigde Staten en Opkomende Markten stegen de aandelen met bijna 9%. In Japan was de stijging beperkter met circa 5% (allen in lokale valuta). Europese aandelen bleven (flink) achter en sloten vrijwel onveranderd. Beursgenoteerd vastgoed steeg met ongeveer 3% dit kwartaal. Direct vastgoed in Nederlandse woningen steeg ongeveer 3% en Nederlandse winkels bleven vrijwel onveranderd.

De rente in Europa daalde: de 10 jaars Duitse rente daalde licht van -0,46% naar -0,52%, terwijl de 30 jaars Duitse rente daalde van 0% naar -0.10%. De daling van de  30 jarige swap rente was beperkter, namelijk van 0.03% naar -0,01%. Verder werd de nieuwe sterftetafel toegepast waardoor de verplichtingen circa 2% daalden.

Per saldo resulteerde dit in een stijging van de dekkingsgraad van 95% tot 99.2%. (klik hier voor meer informatie over de dekkingsgraad in het hoofdstuk financiële positie).

Benchmark
ING CDC Pensioenfonds beoordeelt de beleggingsrendementen door deze te vergelijken met een benchmark die is afgeleid van het strategisch beleggingsbeleid. Een benchmark is een meetlat om de prestaties van de beleggingsportefeuille te evalueren op de langere termijn. Het totaal rendement is een gewogen gemiddelde van het rendement van de matching portefeuille en de return portefeuille. Omdat valutakoersen een grote rol spelen bij de buitenlandse beleggingen in de return portefeuille, dekt het fonds de niet-euro valutaschommelingen voor een belangrijk deel af. Het resultaat van deze valuta-afdekking wordt bij het totaal rendement geteld.